Verbouwing Materniteit
Het is zover de Materniteit van de Bijlokesite gaat in verbouwing.
De kantoren van laGeste zijn gehuisvest op de 1ste verdieping van de Materniteit van de Bijlokesite in Gent. In oktober 2023 verhuizen we tijdelijk naar de ruimtes boven Studio laGeste, juist naast de Materniteit. We kijken uit naar een meer toegankelijke en duurzamere werkplek.
Onder impuls van Burgemeester Frank Beke, Schepen Sas Van Rouveroy van de Stad Gent en provinciegouverneur van Oost-Vlaanderen Herman Balthazar werden in 2003 twee principiële beslissingen genomen.
In een eerste beslissing van de Stad Gent werden de Materniteit en de braakliggende terreinen ernaast toegewezen aan les ballets C de la B (nu laGeste) en Het Muziek LOD (nu LOD Muziektheater). Het doel was er hun kantoren te vestigen en twee nieuwe repetitiestudio’s te bouwen waarin elk zijn voorstellingen kon creëren en afmonteren. Een tweede beslissing betrof een toezegging van de Provincie Oost-Vlaanderen om een lening te garanderen van 1.000.000 € om de studio’s te bouwen. Met deze twee hefbomen kon Minister van Cultuur Bert Anciaux overtuigd worden om met FOCI-middelen (Fonds Culturele Infrastructuur) op zijn beurt 1.500.000 € te voorzien voor de bouw van de studio’s.
De beslissing van de stad Gent paste in een ruimere strategie om op de Bijlokesite een kunstencampus te realiseren. De Bijloke herbergt sinds de middeleeuwen zowel burgerlijke als religieuze ziekenhuizen.
Vandaag is het Bijloke Muziekcentrum gevestigd in de monumentale ziekenzaal die gebouwd werd vanaf 1251.
KASK – School of Arts is gehuisvest in de gebouwen van het voormalige 19de-eeuwse burgerlijke hospitaal van de hand van de stadarchitect Adolphe Pauli.
Het STAM (Stadsmuseum van Gent) is o.a. gevestigd in enkele 17de-eeuwse kloostervleugels. Met de bouw van de Materniteit werd in 1863 een aanvang genomen.
Tot 1970 zagen duizenden Gentenaars er het levenslicht. Vandaag telt de Bijlokesite niet minder dan 15 organisaties die actief zijn in het culturele veld of artistiek onderwijs.
In 2003 werden Jan De Vylder en Trice Hofkens als jonge veelbelovende architecten aangetrokken om samen met de bouwenheren les ballets C de la B en Het Muziek LOD het ontwerp van de studio’s te tekenen. Het leverde eind 2008 twee architecturale pareltjes op die niet alleen een bijzonder boeiende dialoog aangaan met de historische omgeving, maar die na 15 jaar nog steeds tot de best uitgeruste creatieplekken van Gent en omstreken behoren. Regisseur Alain Platel wil liefst alleen maar daar werken. Maar ook tientallen andere regisseurs, honderden dansers, muzikanten en acteurs kwamen er repeteren. De studio’s zette ook het werk van Jan De Vylder en Trice Hofkens als architecten op de wereldkaart.
De restauratie en verbouwing van de Materniteit kende een veel moeizamer parcours. De Materniteit werd in 1980 als monument (zowel de binnenste als buitenste schil) geklasseerd. Dat betekende meteen ook dat elke verandering aan de binnen- of de buitenkant een loodzware procedure moet doorlopen voor goedkeuring. De kostprijs van restauratie en verbouwing nam elk jaar toe. Niet in het minst omdat in de periode tussen 1980 en vandaag de opvattingen over het herbestemmen van historische gebouwen fundamenteel herijkt werden. Ondertussen verslechterde de staat van het gebouw zienderogen tot op het punt dat een bouwval ternauwernood werd vermeden.
In juni 2023 besliste het schepencollege en de gemeenteraad van de Stad Gent om de nodige fondsen vrij te maken voor een grondige restauratie en verbouwing van de Materniteit. De werken zijn mogelijk dankzij subsidies van het FoCI – Fonds Culturele Infrastructuur en van het Agentschap Onroerend Erfgoed, beiden van de Vlaamse Overheid. Stad Gent past het nog resterende bedrag bij om zo de werken te kunnen realiseren.
De planning voorziet dat de werken beginnen in de eerste maanden van 2024. De hele bouwcampagne wordt geschat op 2.5 jaar. Het ontwerp en de restauratie zijn in handen van StudioBont Architecten o.l.v. Maarten Baeye en Karen Kesteloot en Callebaut Architecten. De werken moeten de Materniteit omtoveren tot een modern, maar sober kantorencomplex met aandacht voor toegankelijkheid en flexibele werkplekken. Tegelijkertijd kunnen verschillende organisaties er naast elkaar elk hun specifieke werking ontwikkelen. Waar het kan, worden zoveel mogelijk functies gedeeld (gezamenlijke ontvangst- en eetruimte, gezamenlijke bergruimtes, gedeeld IT systeem, enz…).
Duurzaamheid is erg belangrijk bij dit project. Alle technieken worden volledig vernieuwd, waarbij er onder meer warmtepompen worden geplaatst om fossielvrij verwarmen mogelijk te maken. We betreuren wel dat we de diensten van ‘Agentschap Onroerend Erfgoed’ niet konden overtuigen om zonnepanelen te plaatsen op de dakconstructie van de Materniteit.
laGeste heeft samen met LOD Muziektheater 15 jaar gevochten om het draagvlak te creëren en de nodige middelen te verzamelen die tot een verankering van de Materniteit voor de Gentse podiumkunstensector zouden leiden.
Ontroerend Goed wordt definitief de derde bewoner na de verbouwing.
We zijn trots dat het vandaag zover is en kijken reikhalzend uit naar najaar 2025 wanneer we terugkeren in de buik van een vernieuwde Materniteit.
De restauratie van het beschermde Materniteitsgebouw op de Bijlokesite is van start gegaan. De gevel en het interieur worden gerestaureerd, de technieken worden vernieuwd en er komen nieuwe kantoor- en vergaderruimtes.
"Het is een evidentie dat we goed zorg dragen voor de Bijlokesite, een unieke plek in het hart van Gent. Dankzij deze restauratiewerken wordt de 19de-eeuwse Materniteit aangepast aan de hedendaagse vereisten voor de artiesten van morgen." Vlaams minister van Onroerend Erfgoed, Matthias Diependaele
persbericht stad Gent - 16.04. 2024